صورت سود و زیان جامع
طبق تعریف ارائه شده در استاندارهای مالی حسابداری آمریکا سود و زیان جامع شامل تغییر در دارایی های یک واحد تجاری در نتیجه انجام معاملات است. در این صورت تمام درآمدها و هزینه هایی که در یک دوره مالی شناسایی شده به تفکیک نوشته می شوند اعم از اینکه این هزینه یا درآمد تحقق یافته باشد یا خیر.
به طور کلی صورت سود و زیان جامع نشان دهنده مواردی مانند سود و زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان، درآمدها و هزینه های شناسایی شده اعم از اینکه تحقق یافته یا نیافته باشند می شود. از آنجایی که ملاک تصمیم گیری اقتصادی افراد ذینفع و پیش بینی سودها و جریان های نقدی در آینده، مطالعه صورت های مالی تهیه شده توسط بنگاه اقتصادی است ضرورت دارد تا در تهیه صورت سود و زیان جامع تمام درآمد و هزینه های شناسایی شده طی دوره مورد توجه قرار گیرد. البته صورت سود و زیان جامع به ارزیابی عملکرد مدیران در دوره مالی کمک چندانی نمی کند.
– لزوم تحلیل صورت سودوزیان
– هزینه ودرآمد در صورت سودوزیان
– تهیه صورت سودوزیان جامع
– نقش صورت های مالی بنگاه های تجاری
لزوم تحلیل صورت سود و زیان
هدف از تشکیل یک بنگاه اقتصادی کسب درآمد است. برای اینکه بفهمیم آیا بنگاه اقتصادی به این هدف رسیده یا خیر نیاز به بررسی مستمر میزان درآمد و هزینه آن است. ارائه صورت وضعیت های ماهانه، فصلی و سالانه به مدیران، آنها را از وضعیت بنگاه تجاری آگاه می نماید.
همچنین تحلیلگران بازار و سرمایه گذاران برای تصمیم گیری و تجزیه و تحلیل فعالیت اقتصادی بنگاه، نیاز به دریافت اطلاعات دقیق از نتیجه فعالیت های بنگاههای تجاری دارند. که این امر از طریق ارائه صورتهای مالی به طور منظم محقق میشود. یکی از مهمترین این صورتهای مالی صورت سود و زیان جامع است که نشان دهنده در آمدها و هزینه های یک بنگاه در دوره مالی تعیین شده است.
هزینه و درآمد در صورت سود و زیان
فعالیت بنگاه اقتصادی برای اینکه منجر به کسب سود شود نیازمند شناخت و تعریف درست هزینه و درآمد است. با شناخت درست و به موقع هزینه ها میتوان در صورت نیاز آنها را کاهش داد تا به دنبال آن سود افزایش یابد و همینطور درآمدهایی که طبق پیش بینی به دست نیامده است را بررسی نمود و علت آن را پیدا کرد.
البته سود جامع مفهوم جدیدی نیست تغییر در سرمایه یک موسسه تجاری در نتیجه انجام فعالیتهای اقتصادی و نه سرمایه گذاری صاحبان آن سود نامیده میشود. در طی یک دوره مالی صورتهای مالی زیادی جهت شفاف سازی فعالیتهای اقتصادی یک بنگاه ارائه میشود که هر کدام جایگاه خود را دارد. یکی از مهمترین و جدیدترین این صورتهای مالی، صورت سود و زیان جامع است که اطلاعات کاملی به مدیران و تحلیلگران ارائه مینماید.
تهیه صورت سود و زیان جامع
بهترین شکل ارائه صورت سود و زیان جامع طبق استاندارد حسابداری شماره 6 است. همانطور که اشاره شد صورت سود و زیان جامع شامل تمام هزینه و درآمدهای دوره اعم از تحقق یافته و تحقق نیافته است به همین دلیل سود و زیان دوره به عنوان اولین مورد در صورت سود و زیان جامع ثبت می شود.
بعد از سود یا زیان دوره درآمد و هزینه‌های تحقق نیافته حاصل از تغییر ارزش دارایی ها و یا بدهی های واحد تجاری که به حقوق صاحبان سرمایه منظور می شود قرار می گیرد. بعد از آن سایر مواردی که طبق استانداردهای حسابداری به حساب صاحبان بنگاه منظور می شود مانند تفاوت تسعیر ارز نوشته می شوند.
یکی از اقلام مهم صورت های مالی
صورت سود و زیان جامع یکی از صورتهای مالی مهم است که تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به تفکیک اجزای تشکیل دهند آنها نمایش می‌دهد. این درآمد و هزینه‌ها قابل انتساب به صاحبان سرمایه هستند. هدف آن ارائه کلیه درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده در یک دوره مالی است و تمرکز اصلی آن بر هزینه‌های عملیاتی است. در اینجا صورت سود و زیان دربرگیرنده کلیه درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده طی دوره ازجمله درآمدها و هزینه‌های تحقق‌نیافته است. اما اگر اجزای صورت سود و زیان جامع محدود به سود یا زیان خالص دوره و تعدیلات سنواتی باشد، ارائـه صورت سود و زیان جامع ضرورتی ندارد. از آنجا که صورت سود و زیان جامع دربرگیرنده کلیه درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده، اعم از تحقق یافته و تحقق نیافته است، سود یا زیان خالص دوره مالی به عنوان اولین قلم در صورت سود و زیان جامع انعکاس می‌یابد. این بدان معنی است که صورت سود و زیان دوره، یکی از اقلام صورت سود و زیان جامع را به تفصیل نشان می‌دهد و سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده، به‌طور جداگانه در صورت سود و زیان جامع انعکاس می‌یابد. سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده شامل موارد زیر است:
الف) درآمدها و هزینه‌های تحقق نیافته ناشی از تغییرات ارزش دارایی‌ها و بدهی‌هایی که اساساً به منظور قادر ساختن واحد تجاری به انجام عملیات به نحو مستمر نگهداری می شود و به موجب استانداردهای حسابداری مربوط مستقیماً به حقـوق صاحبـان سرمایـه منظـور می شود (از قبیل درآمدهـا و هزینه‌های ناشی از تجـدیـد ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود).
ب) درآمدها و هزینه‌هایی که طبق استانداردهای حسابداری به استناد قوانین آمره مستقیماً در حقوق صاحبان سرمایه منظور می شود (از قبیل مابه‌التفاوت‌های حاصل از تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی موضوع ماده 136 قانون محاسبات عمومی).
موارد مندرج در ردیفهای الف و ب، سود یا زیان جامع سال را تشکیل می‌دهد. تعدیلات سنواتی (مشتمل‌بر آثار انباشته تغییر در رویه‌های حسابداری و اصلاح اشتباه) حسب مورد از سود یا زیان جامع سال کسر یا به آن اضافه می شود تا سود یا زیان جامع شناسایی شده در فاصله تاریخ صورتهای مالی دوره قبل و پایان دوره مالی جاری به‌دست آید.
نقش صورتهای مالی بنگاه های تجاری
صورت های مالی منبع اطلاعاتی هستند که حسابداران آن را تهیه و ارائه می دهند. صورت های مالی اساسی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد هستند. به عبارتی ارائه صورت های مالی نوعی گزارش دهی محسوب می شود.
این گزارشات پاسخگوی نیاز اطلاعاتی افراد خارج از بنگاه اقتصادی است. از طریق تجزیه و تحلیل این اطلاعات افراد می توانند وضعیت آینده شرکت را پیش بینی کنند. هرچند اطلاعات ارائه شده در صورت های مالی مربوط به گذشته شرکت است اما می توان از طریق آن وضعیت آینده شرکت را حدس زد. برای استفاده بهتر از صورت های مالی ارائه شده بهتر است که این صورت‌ها در بازه های زمانی کوتاه ارائه شود.
ترازنامه و سودوزیان چه تفاوتی بایکدیگردارند؟
ترازنامه تصویری لحظه‌ای از عملکرد کسب و کار ارائه می‌کند به این معنی که وضعیت مالی یک بنگاه اقتصادی را در یک‌لحظه مشخص می‌کند و فقط در همان تاریخ نشان می‌دهد. در ترازنامه ستونی با نام تاریخ وجود دارد که نشان‌دهنده تاریخ وقوع یک رویداد مشخص است. اما صورت سود و زیان وضعیت مالی بنگاه اقتصادی را در یک بازه زمانی یا دوره مالی نشان می‌دهد. در واقع صورت سود و زیان تمام وقایع منتهی به دوره مالی را گزارش می‌کند.
