سیستم های هزینه یابی

سیستم هزینه یابی سفارش کار

سیستم هزینه یابی سفارش کار، در شرکت هایی مورد استفاده قرار می گیرد که هر محصول یا هر گروه محصول مشابه بطور اساسی با هم تفاوت داشته و بر طبق مشخصات دریافتی از مشتریان یا دستور ساخت تولید می شود. یک سفارش ممکن است برای یک واحد محصول مانند ساخت یک پل یا یک گروه محصول مشابه مانند ساخت 200 عدد از یک نوع صندلی، باشد. شرکت هایی که از سیستم هزینه یابی سفارش کار استفاده می کنند عبارتند از شرکت های پیمانکاری، کشتی سازی، هواپیماسازی، تولید اثاثه و چاپخانه ها.
در شرکت هایی که دارای محصولات مختلفی می باشند و تولید آنها به شکل گروه محصول مشابه و متفاوتصورت می گیرد، می توان از سیستم هزینه یابی سفارش کار استفاده نمود.

سیستم هزینه یابی مرحله ای

هزینه یابی مرحله ای سیستمی است، برای انداره گیری و گزارش قیمت تمام شده محصولات مشابهی که تولید آنها در یک سری عملیات تولیدی یکنواختی بصورت انبوه و پیوسته صورت می گیرد. در هزینه یابی مرحله ای، تاکید اصلی برروی دایره یا مرکز هزینه می باشد. در هر دایره یا مرکز هزینه، عملیات تولیدی مختلفی صورت می گیرد مانند دایره تراشکاری یا مونتاژ. معمولا، یک واحد محصول از دو یا چند دایره یا مرکز هزینه عبور می کند تا به انبار کالای ساخته شده برسد. در هزینه یابی مرحله ای، هزینه های تولید( مواد مستقیم ، کار مستقیم و سربار کارخانه ) هر دایره به حساب موجودی کالای در جریان ساخت همان دایره منظور می شود.

هزینه یابی مرحله ای

روش های هزینه یابی محصول

هر دو سیستم هزینه یابی سفارش کار و مرحله ای به سه روش واقعی، نرمال و استاندارد قابل اجرا می باشد.روش های هزینه یابی واقعی، نرمال و استاندارد را می توان بصورت هزینه یابی متغیر ( مستقیم ) و جذبی اعمال نمود.

سیستم هزینه یابی سفارش کار

گردش حسابهای صنعتی – هزینه یابی واقعی

گردش حسابهای صنعتی برای تبدیل مواد مستقیم به محصول تکمیل شده در سیستم هزینه یابی سفارش کار با استفاده از روش هزینه یابی واقعی است. در این روش هزینه یابی، هزینه های واقعی تولید (مواد مستقیم، کار مستقیم و سربار کارخانه) به حساب موجودی کالای در جریان ساخت منظور می شود. هنگامی که یک سفارش تکمیل می گردد، براساس اطلاعات کارت هزینه سفارش، قیمت تمام شده آن مشخص می گردد و حساب موجودی کالای در جریان ساخت بستانکار و حساب موجودی کالای ساخته شده بدهکار می شود. در سیستم هزینه یابی سفارش کار، فرم اصلی برای انباشت هزینه های تولید هر سفارش، کارت هزینه سفارش می باشد و برای هر سفارش، کارت هزینه سفارش جداگانه ای نگهداری می شود. کارت های هزینه سفارش، معین حساب موجودی کالای در جریان ساخت را تشکیل می دهند.

صورت قیمت تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته
صورت قیمت تمام شده کالای ساخته شده وفروش رفته نحوه محاسبه قیمت تمام شده کالای ساخته شده و قیمت تمام شده کالای فروش رفته را نشان می دهد.

حسابدار حقوق و دستمزد

هزینه حقوق کارکنان تولیدی باید به هزینه کار مستقیم و هزینه کار غیر مستقیم تفکیک گردد. توضیح داده شد ، کار مستقیم عبارتست از کاری که مستقیما مواد مستقیم را به محصول تکمیل شده تبدیل می نماید. کار غیر مستقیم بطور مستقیم موجب تبدیل مواد مستقیم به محصول تکمیل شده نمی گردد ولی برای دایر بودن کارخانه ضروری می باشد.مانند کار سر پرستان تولید، کارگران تعمیرات وکارکنان انبار. کارهایی از قبیل تنظیم ماشین آلات، نظافت عمومی با اوقات تلف شده نیز جزء کار غیر مستقیم می باشند.
در سیستم هزینه یابی سفارش کار، برای تعیین ساعات کار مستقیم انجام یافته بر روی هر کدام از سفارشات، برای هر کارگر یک کارت ساعات کار در نظر گرفته می شود. در این کارت نام کارگر ، نام دایره و ساعات کار انجام یافته بر روی سفارشات مختلف در هر روز درج می گردد. این کارت بطور روزانه تکمیل می گردد و مربوط به یک هفته کار ی می باشد. در صورتیکه، کارگری زمانی را جهت تنظیم ماشین آلات و نظافت عمومی صرف نماید، این زمان در قسمت”سایر” کارت ساعات کارکرد مشخص می گردد. جهت تعیین جمع ساعات کارکرد کلیه کارکنان از کارت ورود و خروج استفاده می شود. کارت ورود و خروج نشانگر جمع ساعاتی است که یک کارمند در شرکت حاضر بوده است.
نرخ یک ساعت کار از تقسیم جمع هزینه حقوق (حقوق ثابت، حق بیمه سهم کارفرما، حق اولاد و حق مسکن) بر جمع ساعات کارکرد بدست می اید. با در اختیار داشتن نرخ یک ساعت کار و ساعات کار مستقیم انجام یافته بر روی هر یک از سفارشات، هزینه کار مستقیم بدست می آید. هزینه کار مستقیم به حساب موجودی کالای در جریان ساخت(سفارشان) و هزینه کار غیر مستقیم به حساب کنترل سربار کارخانه منظور می گردد. جهت ثبت کل هزینه حقوق از حساب کنترل حقوق و دستمزد استفاده شده است.

سیستم هزینه یابی سفارش کار

گردش حسابهای صنعتی – هزینه یابی نرمال

در سیستم هزینه یابی سفارش کار، گردش حسابهای صنعتی برای تبدیل مواد مستقیم به محصول تکمیل شده با استفاده از روش هزینه یابی نرمال که هزینه های مواد مستقیم و کار مستقیم واقعی می باشند ولی سربارکارخانه براساس نرخی که در ابتدای دوره مالی تعیین شده به حساب موجودی کالای در جریان ساخت منظور می شود.علت استفاده از نرخ از پیش تعیین شده سربار کارخانه این است که اولا، امکان دارد کل هزینه های واقعی سربار کارخانه تا پایان دوره حسابداری صنعتی مشخص نگردد. ثانیا، ممکن است بعضی از هزینه های سربار کارخانه ماه به ماه بطور قابل ملاحظه ای تغییر نماید، مانند تعمیر ماشین آلات که ممکن است هر دو ماه یکبار صورت گیرد.استفاده از سربار واقعی کارخانه در هر ماه باعث تغییر قیمت تمام شده یک واحد محصول می شود. بنابراین، به منظور تعیین به موقع اطلاعات مربوط به هزینه یابی محصول وبه حداقل رسانیدن تغییرات هزینه های سربار کارخانه، از پیش تعیین شده سربار کارخانه در ابتدای دوره مالی محاسبه می گردد. در سیستم هزینه یابی سفارش کار، به علت اینکه قیمت تمام شده هر سفارش را باید پس از تکمیل آن محاسبه نمود، از نرخ از پیش تعیین شده سربار کارخانه ضرورت بیشتری می یابد
در هزینه یابی نرمال، “هزینه های واقعی سربار کارخانه در حساب کنترل سربار کارخانه” ثبت می گردد و برای ثبت سربار جذب شده از حساب “سربار جذب شده کارخانه” استفاده می شود. سربار جذب شده کارخانه به بدهکار حساب موجودی کالای در جریان ساخت و بستانکار حساب سر بار جذب شده، کارخانه منظور می شود.

سر بار کارخانه

تعیین کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه

در پایان دوره حسابداری، هزینه های واقعی دوایر خدماتی را باید به دوایر تولیدی تسهیم نمود. کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه از مقایسه سربار کارخانه از مقایسه سربار واقعی دوایر تولیدی (پس از تسهیم هزینه های دوایر خدماتی) با سربار جذب شده کارخانه بدست می آید. کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه برای هر دایره تولیدی بطور جداگانه محاسبه می گردد. کسریا اضافه جذب سربار کارخانه را می توان بطور ماهانه یا سه ماهه محاسبه نمود ولی محاسبه آن در پایان دوره مالی (پایان سال) بیشترمعمول می باشد.
بستن کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه در پایان دوره مالی


دو روش برای بستن کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه در پایان دوره مالی وجودارد:
1 – بستن کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه به قیمت تمام شده کالای فروش رفته.
2 – تسهیم کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه بین حسابهای موجودی کالای در جریان ساخت، موجودی کالای ساخته شده و قیمت تمام شده کالای فروش رفته.
(در صورتیکه کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه مبلغ کم اهمیتی باشد به قیمت تمام شده کالای فروش رفته بسته می شود.)


انحراف هزینه و انحراف ظرفیت

در هزینه یابی نرمال، کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه را می توان به انحراف هزینه و انحراف ظرفیت تفکیک نمود. انحراف هزینه تفاوت بین سربار واقعی کارخانه وبودجه سربار کارخانه براساس سطح تولید یا سطح فعالیت واقعی می باشد. در صورتیکه، سربار واقعی کارخانه کمتر از بودجه سربار کارخانه بر اساس سطح تولید واقعی باشد، انحراف هزینه مساعد خواهد بود. اگر سربار واقعی کارخانه بیشتر از بودجه سربار کارخانه بر اساس سطح تولید واقعی باشد، انحراف هزینه نامساعد خواهد بود
انحراف ظرفیت در اثر تفاوت سطح تولید طبق بودجه(سطح تولید برآورد شده) و سطح تولید واقعی بوجود می آید. اگر سطح تولید واقعی بیشتر ازسطح تولید طبق بودجه باشد، انحراف ظرفیت مساعد خواهد بود. در صورتیکه، سطح تولید واقعی کمتر از سطح تولید طبق بودجه باشد، انحراف ظرفیت نامساعد خواهد بود.

,

Related Posts

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

فهرست